نویسنده و پژوهشگر: حسین چراغیان بختیاری
شهر بازفت با ادغام تلورد و چمنگلی تشکیل شده، به عبارت دیگر بخش بازفت به مرکزیت شهر بازفت است. برابر آمار رسمی بخش بازفت 15هزار نفر جمعیت،30 هزار عشایر عبوری، 72 روستا و در 115 کیلومتری شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است. بازفت ازدو قسمت بازفت بالا و بازفت پایین تشکیل شده ساکنین بازفت بالا به مرکزیت مازه سوخته و چبت شامل طوایف موری،منجزی، للری، ذلقی، سادات و غلام قطب الدین عبدالله ،بابادی گاشه، شیخ سلیمان احمد و چهارلنگ الهیاری می باشند و ساکنین بازفت پایین به مرکزیت تلورد(چم قلعه) و چمنگلی عمدتا ازطوایف، موری، شیخ رباط، کیارسی،ممبینی، سهید گورویی، بامدی و گندلی هستند، مردم بازفت در جریان جنگ ایران و عراق چند جانباز و دو شهید تقدیم به این آب و خاک کرده که مرقد سردار شهید محمد سلیمانی در قریه کچوز و شهید عزیز الله خیری در چمن گلی واقع است.
بازفت دارای آب و هوای معتدل کوهستانی بسیار مطلوب، پاک و فرح بخش است و به لحاظ پوشش جنگل بلوط دارای جاذبه های گردشگری و توریستی فراوان از جمله،آبشار بهاری نیم ساعته، آبشار شیخ عالی، تنگ تلورد،چشمه سرده مورهره، رودخانه بازفت،کندیها و دره نمک نازی، رودخانه و دریاچه نازی،رودخانه و شیلات مورز و قلعه دهناش است.
بازفت در فصل بهار و زمستان مناظرچشم نواز و بی بدیلی از خلقت خداوندی را به نمایش می گذارد و زاگرس با شکوه زیبایی، مانایی و دلربایی آن را دوچندان می کند...!
طبیعت بازفت خواستگاه اصلی گونه های مختلف جانوری و گیاهان دارویی و از جمله قطب های تولید پروتئین کشور محسوب میشود متاسفانه تغییرات اقلیمی، و چرخه اکوسیستم، آزاربشری و شخم و شیار بومیان لطمات و خسارات جبران ناپذیری را به عرصه های جنگلی و مرتعی آن وارد کرده که نیازمند کارشناسی و اقدام عملی منابع طبیعی و محیط زیست است در غیر اینصورت رود خانه بازفت که از ارتفاعات زردکوه بختیاری و کوههای تاراز، لیله و کینو سرچشمه میگیرد به دلایل ذکر شده سبب طغیان رودخانه، فرسایش بیشتر خاک،هدر رفتن منابع آب منطقه و عمیق تر شدن دره بازفت خواهد شد...!
وجه تسمیه بازفت (باژفت) و تلورد
به رندی بگیریم ز شهان باج
به باژفت پایین،ستانیم خراج
بازفت در طول تاریخ به لحاظ موقعیت جغرافیایی و جادهای مالرو نقطه اتصال سرزمین های ییلاقی و قشلاقی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است و همواره در آن حکومت های محلی دایر و به رتق و فتق امور مردم مشغول بوده اند. براساس کاوش های صورت گرفته بر روی سکه های بدست آمده از منطقه بازفت ضرب این سکه ها در دوران اسلامی و حکومت آل مظفر و اتابکان لربزرگ صورت گرفته است.
تسمیه بازفت اگر معنی عیلامی، اوستایی و زبان پهلوی نداشته باشد به نظر این حقیر نگارنده باژفت است. ( باژ + فَت ) که باژ به معنی باج و خراج و مالیات و پسوند (فَت) به معنی فراوان، عدیده، انبوه، بسیار و گران است،به احتمال زیاد این نام در دوران خلافت اسلامی و اتابکان لر به این منطقه اطلاق شده که بر اثر استعمال زیاد بصورت کنونی(بازفت) در آمده است. فردوسی علیه الرحمه می فرماید؛
نگه کن که چندین ز کْند آوران
بیارند هر سال باژِ گران
تَلورد (تَل+ورد) تَل در فرهنگ و لغت به معنی تپه، بلندی و تودۀ بزرگ خاک یا شن است و پسوند ورد به معنی گل سرخ، و مترادف تپه های گل سرخ چمنگلی،شاید هم تل اشاره به قلعه چم دارد( قلعه تَل) که بر اثر تکرار واژه تَلورد پدیدار گشته است... الله اعلم
بازفت و رودخانه آن همواره گلوگاه و محل بار انداز خیل عظیمی ازایلات کوچ رو بوده و بقایای قلعه چم (چمنگلی) و قلعه دهناش یکی از اصلی ترین بناهای تاریخی و محل تحویل باژ و خراج به حکومت های وقت،خوانین و کلانتران بختیاری در این ناحیه محسوب شده است. ......شادباشید
ایام بکام
نظرات شما عزیزان: